OEE ตัวชี้วัดสุขภาพของเครื่องจักร ที่ใช้ในโรงงานเด็นโซ่

ตัวชี้วัดสุขภาพ หรือ ประสิทธิภาพโดยรวมของเครื่องจักร (Overall Equipment Effectiveness – OEE) เป็นตัวชี้วัดที่สำคัญสำหรับการวัดผลผลิตและประสิทธิภาพของกระบวนการผลิตสินค้า

โดยการพิจารณาจากตัวชี้วัด เพื่อช่วยให้ผู้ผลิตสามารถระบุและกำจัดกระบวนการที่ไม่จำเป็นออกไป สามารถช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตได้

คอนเซปท์ของการคิดค่า OEE

ส่วนประกอบของ OEE

OEE คำนวณจากส่วนประกอบสำคัญสามอย่าง: ความพร้อมใช้งาน (Availability) ประสิทธิภาพ (Performance) และคุณภาพ (Quality) องค์ประกอบแต่ละส่วนนี้จะกล่าวถึงแง่มุมต่างๆของประสิทธิภาพการผลิต

1. ความพร้อมใช้งาน (Availability): การวัดความพร้อมในการใช้งานของเครื่องจักร ซึ่งในเชิงปฏิบัติ เครื่องจักรควรเดินต่อเนื่องไม่หยุด หรือไม่มีข้อบกพร่อง ว่าง่ายๆ คือ การเปรียบเทียบว่าเราวางแผนให้เครื่องจักรผลิตกี่ชั่วโมง แล้วผลิตได้จริงกี่ชั่วโมง

ใช้สูตร:



2. ประสิทธิภาพ (Performance): การวัดเชิงความเร็วในการทำงานตามมาตรฐานของเครื่องจักร ซึ่งในเชิงทฤษฎี เครื่องจักรควรเดินเครื่องได้เต็มกำลัง ไม่ควรเดินล่าช้ากว่าที่ควรเป็น แต่ในความเป็นจริงแล้ว มีปัจจัยมากมายที่ทำให้ไม่เป็นไปตามแผน เช่น เครื่องจักรทำงานช้ากว่ามาตรฐานที่กำหนด นั้นคือเป็นการประเมินความสามารถในการผลิตชิ้นงานของเครื่องจักรนั้นๆ

ใช้สูตร:



3. คุณภาพ (Quality): การวัดคุณภาพการผลิตของเครื่องจักร ซึ่งเครื่องจักรที่มีประสิทธิภาพนั้น สินค้าจะต้องไม่เสียหาย หรือ เกิิดสินค้าเสีย หรือ สินค้าที่ไม่ได้คุณภาพ จากการทำงานของเครื่องจักร

ใช้สูตร:

การคำนวณ OEE

OEE รวมตัวชี้วัดทั้งสามนี้เข้าเป็นเปอร์เซ็นต์เดียว ให้ภาพรวมที่ชัดเจนเกี่ยวกับประสิทธิภาพของการผลิต สูตรของ OEE คือ:

OEE = Availability*Performance*Quality

ตัวอย่างเช่น หากอุปกรณ์มีความพร้อมใช้งาน 90% ประสิทธิภาพ 95% และคุณภาพ 98% OEE จะเป็น:

OEE = 0.90 * 0.95 * 0.98 = 0.8361 หรือ 83.61%

ความสำคัญของ OEE

OEE เป็นค่าสำคัญที่ทำให้ผู้บริหารสามารถระบุความสามารถของการทำงานของเครื่องจักรและแนวทางการปรับปรุงในกระบวนการผลิตให้ดียิ่งขึ้น ช่วยในการเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตในด้านต่างๆดังนี้

1. วัดผล: OEE เป็นวิธีมาตรฐานในการวัดและเปรียบเทียบประสิทธิภาพของอุปกรณ์ใน สายการผลิต ซึ่งช่วยในการระบุแนวทางปฏิบัติที่ดีที่สุดและช่วยในการกำหนดขอบเขตของพื้นที่ที่ต้องการการปรับปรุง
2. ปรับปรุงอย่างต่อเนื่อง: การหาความสูญเปล่าของความพร้อมใช้งาน ประสิทธิภาพ และคุณภาพ OEE ช่วยให้ทีมมุ่งเน้นความพยายามไปที่ปัญหาที่สำคัญที่สุด ซึ่งวิธีการนี้ส่งเสริมให้มีการปรับปรุงอย่างต่อเนื่อง
3. ความชัดเจนในการดำเนินงาน: OEE ทำให้เกิดความชัดเจนในกระบวนการผลิต ทำให้เข้าใจผลกระทบของปัจจัยต่างๆ ต่อประสิทธิภาพการผลิตโดยรวม ช่วยให้ผู้บริหารตัดสินใจได้จากข้อมูลจริง
4. เพิ่มผลผลิต: ผู้บริหารสามารถเพิ่มผลผลิตและลดต้นทุนการดำเนินงานได้ OEE ที่สูงขึ้นหมายถึงการจัดการทรัพยากรที่ดีขึ้นและส่งผลให้ผลผลิตที่สูงขึ้นเช่นเดียวกัน

การปรับปรุง OEE

การปรับปรุง OEE ต้องอาศัยวิธีการพิจารณาที่เป็นระบบในการระบุและแก้ไขสาเหตุที่แท้จริงของปัญหาด้านประสิทธิภาพที่เกิดขึ้น กลยุทธ์บางอย่างได้แก่:

• การบำรุงรักษาเชิงป้องกัน (Preventive Maintenance): การวางแผนบำรุงรักษาเชิงป้องกันสามารถลดการหยุดทำงานที่ไม่คาดคิดและปรับปรุงความพร้อมใช้งานได้
• การฝึกอบรมและการทำให้เป็นมาตรฐาน (Standardized Work): การทำให้แน่ใจว่าพนักงานได้รับการฝึกอบรมอย่างดีและกระบวนการเป็นมาตรฐานสามารถเพิ่มประสิทธิภาพและคุณภาพได้
• การวิเคราะห์ข้อมูล (Data Analysis): การใช้ข้อมูลเรียลไทม์ในการตรวจสอบประสิทธิภาพของอุปกรณ์สามารถช่วยในการระบุและแก้ไขปัญหาได้อย่างรวดเร็ว
• การผลิตแบบลีน (Lean Automation): การนำหลักการลีนมาใช้ในการกำจัดเวลาสูญเสีย (loss) และปรับกระบวนการให้เป็นระเบียบสามารถส่งผลดีต่อ OEE ได้

สรุป

OEE ไม่ใช่แค่ตัวชี้วัดประสิทธิภาพ แต่เป็นเครื่องมือที่ครอบคลุมที่แสดงให้เห็นข้อมูลเชิงลึกเกี่ยวกับผลผลิตของกระบวนการผลิต หากเข้าใจและปรับปรุง OEE อย่างถูกต้องสม่ำเสมอ ผู้บริหารสามารถเพิ่มความสามารถในการแข่งขันทั้งในด้านประสิทธิภาพ และ คุณภาพ ซึ่งไม่ว่าจะใช้วิธีการใด ในการวัดผลประสิทธิภาพในโรงงาน การเข้าใจความสามารถในการผลิต ณ ปัจจุบันและการปรับปรุงอย่างต่อเนื่อง ถือเป็นรากฐานของความเป็นเลิศในอุตสาหกรรมการผลิตสมัยใหม่